Florante at Laura - Saknong 165-204

165

Kaya't nang isabog sa sansinukuban
ang doradong buhok ng masayang araw,
nagbangong hinaho't pinasalamatan
sa Langit ang bagong lakas ng katawan.

166

Sabihin ang tuwa ng gererong hayag,

ang abang kinalong ay biglang niyakap;

kung nang una'y nukal ang luha sa habag,

ngayo'y sa galak na ang inilagaslas.

167

Kapos ang dila kong magsaysay ng laki

ng pasasalamat nitong kinandili;

kundangan ang dusa'y sa nawalang kasi

ay napawi disin sa tuwang umali.

168

Sapagka't ang dusang mula sa pag-ibig

kung kahit mangyaring lumayo sa dibdib,

kisapmata lamang ay agad babalik

at magdaragdag pa sa una ng bangis.

169

Kaya hindi pa rin halos dumadapo

ang tuwa sa lamad ng may dusang puso

ay itinakwil na ang dalitang lalo

at ang tunod niya'y siyang itinimo.

170

Niyapos na muli ang dibdib ng dusa,

hirap yatang bathin ng sakit sa sinta!

dangan inaaliw ng Moro sa Persya,

natuluyang nanaw ang tangang hininga.

171

"Iyong natatanto ang aking paglingap,"

anitong Persyano sa nababagabag;

"mula ng hirap mo'y ibig kong magtatap

at nang kung may daa'y malagyan ng lunas."

172

Tugon ng may dusa'y "di lamang ang mula

niring dalita ko ang isasalita,

kundi sampung buhay sapul sa pagkabata,

nang maganapan ko ang hingi mo't nasa."

173

Nupong nag-agapay sa puno ng kahoy

ang may dalang habag at lipos-linggatong,

saka sinalitang luha'y bumabalong,

buong naging buhay hanggang naparoon.

174

"Sa isang dukado ng Albanyang syudad

doon ko nakita ang unang liwanag,

yaring katauha'y utang kong tinanggap

sa Duke Briseo, ay ama kong liyag!

175

"(Ngayon nariyan ka sa payapang bayan,

sa harap ng aking inang minamahal,

Prinsesa Florescang esposa mong hirang,

tanggap ang luha kong sa mata'y nunukal.)

176

"Bakit naging tao ako sa Albanya,

bayan ng ama ko, at di sa Krotona,

masayang Siyudad na lupa ni ina?

disin ang buhay ko'y di lubhang nagdusa?

177

"Ang dukeng ama ko'y pribadong tanungan

ng Haring Linceo sa anumang bagay;

pangalawang puno ng sangkaharian,

may gintong ugali at iginagalang.

178

"Kung sa kabaita'y uliran ng lahat

at sa katapanga'y pang-ulo sa syudad;

walang kasindunong magmahal sa anak,

umakay, magturo sa gagawing dapat.

165

Kaya't nang isabog sa sansinukuban

ang doradong buhok ng masayang araw,

nagbangong hinaho't pinasalamatan

sa Langit ang bagong lakas ng katawan.

 179

"Naririnig ko pa halos hanggang ngayon,

malayaw na tawag ng ama kong poon.

noong ako'y batang kinakandung-kandong,

taguring Floranteng bulaklak kong bugtong.

180

"Ito ang ngalan ko mulang pagkabata,

nagisnan sa ama't inang nag-andukha;

pamagat na ambil sa lumuha-luha

at kayakap-yakap ng madlang dalita.

181

"Buong kamusmusa'y di na sasalitin,

walang may halagang nangyari sa akin

kundi nang sanggol pa'y kusang daragitin

ng isang buwitreng ibong sadyang sakim.

182

"Ang sabi ni ina ako'y natutulog

sa bahay sa kintang malapit sa bundok;

pumasok ang ibong pang-amoy ay abot

hanggang tatlong legwas sa patay na hayop.

183

"Sa sinigaw-sigaw ng ina kong mutya,

nasok ang pinsan kong sa Epiro mula;

ngala'y Menalipo-may taglay na pana--

tinudla ang ibo't namatay na bigla.

184

"Isang araw namang bagong lumalakad,

noo'y naglalaro sa gitna ng salas

may nasok na Arco't biglang sinambilat

Kupidong diamanteng sa dibdib ko'y hiyas.

185

"Nang tumuntong ako sa siyam na taon,

palaging gawa ko'y mag-aliw sa burol;

sakbat ang palaso't ang busog na kalong,

pumatay ng hayop, mamana ng ibon.

186

"Sa tuwing umagang bagong naglalatag

ang anak ng araw ng masayang sinag,

naglilibang ako sa tabi ng gubat,

madla ang kaakbay ng mga alagad.

187

"Hanggang sa tingal-in ng sandaigdigan

ang mukha ni Pebong hindi matitigan

ay sinasagap ko ang kaligayahang

handog niyong hindi maramot na parang.

188

"Aking tinitipon ang ikinakalat

na masayang bango ng mga bulaklak,

inaaglahi ko ang laruang palad,

mahinhing amiha't ibong lumilipad.

189

"Kung ako'y mayroong matanaw na hayop

sa tinitingalang malapit na bundok,

biglang ibibinit ang pana sa busog,

sa minsang tudla ko'y pilit matutuhog.

190

"Tanang samang lingkod ay nag-aagawan,

unang makarampot ng aking napatay;

ang tinik sa dawag ay di dinaramdam,

palibhasa'y tuwa ang nakaakay.

191

"Sukat maligaya sinumang manood

sa sinuling-suling ng sama kong lingkod;

at kung masunduan ang bangkay ng hayop,

ingay ng hiyawan sa loob ng tumok.

192

"Ang laruang busog ay kung pagsawaan,

uupo sa tabi ng matuling bukal,

at mananalamin sa linaw ng Kristal

sasagap ng lamig na iniaalay.

193

"Dito'y mawiwili sa mahinhing tinig

ang nangagsasayang Nayades sa batis;

taginting ng Lirang katono ng awit,

mabisang pamawi sa lumbay ng dibdib.

194

"Sa tamis ng tinig na kahalak-halak

ng nag-aawitang masasayang Nimfas

naaanyayahan sampung lumilipad--

sarisaring ibong agawan ng dilag.

195

Kaya nga't sa sanga ng kahoy na duklay,

sa mahal na batis na iginagalang

ng bulag na Hentil ay nagluluksuhan,

ibo'y nakikinig ng pag-aawitan.

196

"Anhin kong saysayin ang tinamong tuwa

ng kabataan ko't malawig na lubha;

pag-ibig ni ama'y siyang naging mula,

lisanin ko yaong gubat na payapa.

197

"Pag-ibig anaki'y aking nakilala,

di dapat palakhin ang bata sa saya;

at sa katuwaa'y kapag namihasa,

kung lumaki'y walang hihinting ginhawa.

 198

"Sapagka't ang mundo'y bayan ng hinagpos,

mamamaya'y sukat tibayan ang dibdib;

lumaki sa tuwa'y walang pagtitiis...

anong ilalaban sa dahas ng sakit?

199

"Ang taong magawi sa ligaya't aliw,

mahina ang puso't lubhang maramdamin;

inaakala pa lamang ang hilahil

na daratni'y, di na matutuhang bathin.

200

"Para ng halamang lumaki sa tubig,

daho'y malalanta munting di madilig;

ikinaluluoy ang sandaling init,

gayundin ang pusong sa tuwa'y maniig.

201

"Munting kahirapa'y mamalakhing dala,

dibdib palibhasa'y di gawing magbata;

ay bago sa mundo'y bawat kisapmata,

nang tao'y mayroong sukat ipagdusa.

202

"Ang laki sa layaw karaniwa'y hubad

sa bait at muni't sa hatol ay salat;

masaklap na bunga ng maling paglingap,

habag ng magulang sa irog na anak.

203

"Sa taguring bunso't likong pagmamahal,

ang isinasama ng bata'y nunukal;

ang iba marahil sa kapabayaan

ng dapat magturong tamad na magulang.

204

"Ang lahat ng ito'y kay amang talastas,

kaya nga ang luha ni ina'y hinamak;

at ipinadaka ako sa Atenas--

bulag na isip ko'y nang doon mamulat."