Pages

Huwebes, Marso 12, 2015

Ang Alamat ng Rice Cooker


-Jeleiah Viduya

May ilang dekada na ang nakalipas  sa isang di kalayuang nayon ng Ambitacay, may isang dalaga na nangngngalang Adawea. Mula nang magkasunod na pumanaw ang kanyang mga magulang, mag-isa na lamang siyang namumuhay sa kanilang tahanan.
Kilala sa pamayanan si Adawea dahil sa kanyang pambihirang kasipagan, kabaitan at pagkamatulungin sa kapwa. Sanay na sanay siya sa mga gawaing-bukid gaya ng pagtatanim, pagdidilig at pag-alaga ng mga halaman.  Siya rin ang nag-aani at nagbebenta ng kanyang mga produkto gaya ng kamatis, talong, ampalaya, kalabasa at iba pa. Magiliw siya sa lahat kaya naman mabilis niyang naibebenta ang mga ito.
Dahil walang kasama sa bahay, solo niya ang mga gawain dito gaya ng paglilinis at paglalaba. Napapanatili niyang malinis at maayos ang loob at labas ng kanyang tahanan.
Kapag may mga kapitbahay na nangangailangan ng tulong, hindi siya nagkakait.  Mga bata man o matatanda,  malapit sa sa kanya.
Sa kabila ng lahat ng taglay niyang magagandang katangian,  may tanging kapintasan si Adawea – tamad siya sa pagluluto.  Katunayan, kahit kailan ay  hindi niya ito sinubukang gawin.
Sa loob ng labindalawang taon mula nang mapag-isa siya sa buhay, puro tinapay, mga prutas at mga lutong pagkain na bigay ng mga kapitbahay lamang ang kanyang kinakain.
Gayunpaman,  di na pinapansin ng ibang tao ang kapintasang ito.  Marahil, napagtatakpan na ito ng kasipagan, kabaitan at pagkamatalungin ng dalaga.
Bukod pa rito, namumukod-tangi rin ang kagandahan ni Adawea. Bagay ito na nakakatawag-pansin lalo na sa mga kabinataan na hindi napipigilan ang pag-akyat ng ligaw kay Adawea.
Ngunit walang nagtagumpay sa mga kabinataan ng Ambitacay na paibigin ng dalaga.
Isang araw, may mga dayuhan na dumating sa kanilang lugar upang magsagawa ng outreach program. Kabilang sa grupo si Johnny, na na-love-at-first-sight nang masilayan nito si Adawea
Sa hindi maipaliwang na dahilan,  tila nagrigodon ang puso ng dalaga sa unang pagdadaupang-palad nila.
Bagama’t may communication barrier sila dahil parehong walang kasanayan sa wika ng bawat isa,  hindi ito naging balakid sa kanilang pag-iibigan.
Humantong sa pag-iisang dibdib ang kanilang pagmamahalan.
Sumama na si Adawea nang mgpasya itong sa Maynila na sila manirahan.
Naging maligaya ang kanilang pagsasama.  Tila naging isang piping kasunduan na nila  na ang pagluluto ay palagiang gawain  ni  Johnny.
Isang araw,  habang nasa kusina si Johnny, nagmamadali itong lumabas at nagtungo sa silid-tulugan kung saan nagliligpit ng mga damit ang asawa.
“Bakit? What’s the matter with you?” tanong ni Adawea na noon ay agad sinaklit ng matinding pag-aalala.
“I’m sorry, wife… I can’t cook now… I am not feeling well.”
“No worries… I’ll cook for you.  Stay here…Ako ang bahala,” awtomatikong tugon na Adawea.
 “Talaga, Darling?” di makapaniwalang tanong ni Johnny  sa asawa.
“S-sure, love kita e…” nakangiting tugon ni Adawea.
“Thanks, wife.  K-kahit rice lang, please?” may pagllmbing na pakiusap ni Johnny na sa ilang buwan lamang ng pnanatili sa Pilipinas ay nawili nang kumin ng kanin.
Dahil sa matinding pag-ibig sa asawa, hindi na nagdalawang-isip pa si Adawea. Agad siyang pumunta sa kusina kung saan naiwan ni  Johnny  ang bukas na electric kettle ng pinapakuluan nitong tubig.
Agad na inabot ni Adawea  ang  bigas na nasa wall cabinet sa tapat ng noon ay kumukulo nang tubig sa electric kettle.
Hindi sinasadya,  tumapon ang kinukuha niyang bigas sa kumukulong tubig.
Nataranta siya at agad tinawag ang asawa. Nakalimutan niyang masama ng pakiramdam nito.
“Johnny, asawa ko,   come…” hinila niya  papuntang kusina ang asawang nagulat at hindi na nakapalag.
Nadatnan nilang naluto na ang bigas na natapon sa electric kettle.
“The rice..cook…er, ..” natataranta pa rin si Adawea.  Hindi maapuhap ang salitang sasabihin para magpaliwanag.
 “Rice cooker? Oh wow! Good job, wife! I love you more.”  At buong pagmamahal na hinapit ni Johnny ang asawa.  Ayaw niya itong mapahiya sa pagsisikap na makapagluto dahil sa kanya.

At mula noon, nagkaroon na ng rice cooker.

Miyerkules, Marso 11, 2015

Florante at Laura:Saknong 361-374

361
Napakinggan nila'y ganitong saysay
 "nang aking matatap na papupugutan
 ang abang sinta kong nasa bilangguan
 nagdapa sa yapak ng haring sukaban.
362 
"Inihinging-tawad ng luha at daing 
ang kaniyang anak na mutya ko't giliw; 
ang sagot ay kundi kusa kong tanggapin 
ang pagsinta niya'y di patatawarin. 
363 
"Anong gagawin ko sa ganitong bagay?
ang sinta ko kaya'y bayaang mamatay?
napahinuhod na ako't nang mabuhay
ang prinsipeng irog na kahambal-hambal!
364
"Ang di nabalinong matibay kong dibdib
ng suyo ng hari, bala at paghibik,
naglambot na kusa't humain sa sakit
at nang mailigtas ang buhay ng ibig.
365
"Sa tuwa ng hari, pinawalan agad
ang dahil ng aking luhang pumapatak;
datapwa't tadhanang umalis sa syudad
at sa ibang lupa'y kusang mawakawak.
366
"Pumanaw sa Persya ang irog ko't buhay
na hindi man kami nagkasalitaan;
tingni kung may luha akong ibubukal
na maitutumbas sa dusa kong taglay

367
"Nang iginagayak sa loob ng reyno
yaong pagkakasal na kamatayan ko,
aking naakalang magdamit-gerero
at kusang nagtanan sa real palasyo.
368
"Isang hatinggabi kadilima'y lubha,
lihim na naghugos ako sa bintana;
walang kinasama kung hindi ang nasa--
matunton ang sinta kung nasaang lupa.
369
"May ilan nang taon akong naglagalag
na pinapalasyo ang bundok at gubat;
dumating nga rito't kita'y nailigtas
sa masamang nasa niyong taong sukab..."
370
Salita'y nahinto sa biglang pagdating
ng Duke Florante't Prinsipe Aladin;
na pagkakilala sa boses ng giliw,
ang gawi ng puso'y di mapigil-pigil.
371
Aling dila kaya ang makasasayod
ng tuwang kinamtan ng magkasing irog?
sa hiya ng sakit sa lupa'y lumubog,
dala ang kaniyang naputol na tunod.
372
Saan kalangitan napaakyat kaya
ang aking Florante sa tinamong tuwa;
ngayong tumititig sa ligayang mukha
ng kaniyang Laurang ninanasa-nasa?
373
Anupa nga't yaong gubat na malungkot,
sa apat ay naging paraiso't lugod;
makailang hintong kanilang nilimot
na may hininga pang sukat na malagot.
374
Sigabo ng tuwa'y nang dumalang-dalang,
dininig ng tatlo ang kay Laurang buhay;
nasapit sa reyno mula nang pumanaw

ang sintang nanggubat; ganito ang saysay...

Martes, Marso 10, 2015

Florante at Laura: Saknong 347-360

347
"Ang pagkabuhay mo'y yamang natalastas,
tantuin mo naman ngayon ang kausap;
ako ang Aladin sa Persyang Syudad,
anak ng balitang Sultang Ali-Adab.
348
"Sa pagbatis niring mapait na luha,
ang pagkabuhay ko'y sukat mahalata...
(Ay, ama ko! bakit...? Ay, Fleridang tuwa!)
katoto'y bayaang ako'y mapayapa.
349
"Magsama na kitang sa luha'y maagnas,
yamang pinag-isa ng masamang palad;
sa gubat na ito'y hintayin ang wakas
ng pagkabuhay tang nalipos na hirap."
350
Hindi na inulit ni Florante naman,
luha ni Aladi'y pinaibayuhan;
tumahan sa gubat na may limang buwan,
nang isang umaga'y naganyak maglibang.
351
Kanilang nilibot ang loob ng gubat,
kahit bahagya nang makakitang landas;
dito sinalita ni Alading hayag
ang kanyang buhay na kahabag-habag.
352
Aniya'y "Sa madlang gyerang dinaanan,
di ako naghirap ng pakikilaban
para nang bakahin ang pusong matibay
ni Fleridang irog na tinatangisan.
353
"Kung nakikiumpok sa madlang prinsesa'y,
si Diana'y sa gitna ng maraming Nimpa,
kaya't kung tawagin sa Reynong Persya,
isa si Houris ng mga propeta.
354
"Anupa't pinalad na aking dinaig
sa katiyagaan ang pusong matipid;
at pagkakaisa ng dalawang dibdib
pagsinta ni ama'y nabuyong gumiit.
355
"Dito na minulan ang pagpapahirap
sa aki'y ninasang buhay ko'y mautas;
at nang magbiktorya sa Albanyang Syudad,
pagdating sa Persya'y binilanggo agad.
356
"At ang ibinuhat na kasalanan ko,
di pa utos niya'y iniwan ang hukbo;
at nang mabalitaang reyno'y nabawi mo,
noo'y hinatulang pupugutan ng ulo.
357
"Nang gabing malungkot na kinabukasan,
wakas na tadhanang ako'y pupugutan,
sa karsel ay nasok ang isang heneral,
dala ang patawad na lalong pamatay.
358
"Tadhanang mahigpit ay malis pagdaka,
huwag mabukasan sa Reyno ng Persya;
sa munting pagsuway-buhay ko ang dusa...
sinunod ko't utos ng hari ko't ama.
359
"Nguni't sa puso ko'y matamis pang lubha
na tuloy nakitil ang hiningang aba,
huwag ang may buhay na nagugunita--
iba ang may kandong sa langit ko't tuwa.
360
"May anim na ngayong taong walang likat
nang nilibut-libot na kasama'y hirap..."
napatigil dito't sila'y may namatyag--
nagsasalitaan sa loob ng gubat.


Huwebes, Marso 5, 2015

Florante at Laura:Sanong 375-399

375
"Di lubhang nalaon noong pag-alis mo,
O, sintang Florante sa Albanyong Reyno,
narinig sa baya'y isang piping gulo
na umalingawngaw hanggang sa palasyo.
376
"Ngunit di mangyaring mawatas-watasan
ang bakit at hulo ng bulung-bulungan;
parang isang sakit na mahulaan
ng medikong pantas ang dahil at saan.
377
"Di kaginsa-ginsa, palasyo'y nakubkob
ng magulong baya't baluting soldados;
(O, araw na lubhang kakila-kilabot!
araw na sinumpa ng galit ng Diyos!)
378
"Sigawang malakas niyong bayang gulo:
'mamatay, mamatay ang Haring Linceo
na nagmunakalang gutumin ang reyno't
lagyan ng estangke ang kakani't trigo.'
379
"Ito'y kay Adolfong kagagawang lahat
at nang magkagulo yaong bayang bulag;
sa ngalan ng hari ay isinambulat
gayong ordeng mula sa dibdib na sukab.
380
"Noon di'y hinugot sa tronong luklukan
ang ama kong hari at pinapugutan;
may matuwid bagang makapanlulumay
sa sukab na puso't nagugulong bayan?
381
"Sa araw ring yao'y naputlan ng ulo
ang tapat na loob na mga konseho;
at hindi pumurol ang tabak ng lilo
hanggang may mabait na mahal sa reyno.
382
"Umakyat sa trono ang kondeng malupit
at pinagbalaan ako nang mahigpit,
na kung di tumanggap sa haing pag-ibig,
dustang kamataya'y aking masasapit.
383
"Sa pagnanasa kong siya'y magantihan
at sulatan kita sa Etolyang Bayan,
pinilit ang pusong huwag ipamalay
sa lilo-ang aking kaayawa't suklam.
384
"Limang buwang singkad ang hininging taning,
ang kaniyang sinta'y bago ko tanggapin;
ngunit ipinasyang tunay sa panimdim
ang magpatiwakal kundi ka dumating.
385
"Niyari ang sulat at ibinigay ko
sa tapat na lingkod nang dalhin sa iyo;
di nag-isang buwa'y siyang pagdating mo't
nahulog sa kamay ni Adolfong lilo.
386
"Sa takot sa iyo niyong palamara
kung ikaw'y magbalik na may hukbong dala,
nang mag-isang muwi ay pinadalhan ka
ng may selyong sulat at sa haring pirma.

387
"Matanto ko ito'y sa malaking lumbay
gayak na ang puso na magpatiwakal
ay siyang pagdating ni Minandro naman,
kinubkob ng hukbo ang Albanyong Bayan.
388
"Sa banta ko'y siyang tantong nakatanggap
ng sa iyo'y aking padalang kalatas,
kaya't nang dumating sa Albanyang Syudad,
lobong nagugutom ang kahalintulad.
389
"Nang walang magawa ang Konde Adolfo
ay kusang tumawag ng kapuwa lilo;
dumating ang gabi umalis sa reyno
at ako'y dinalang gapos sa kabayo.
390
"Kapagdating dito ako'y dinadahas
at ibig ilugso ang puri kong ingat;
mana'y isang tunod na kung saan buhat,
pumako sa dibdib ni Adolfong sukab..."
391
Sagot Flerida: "Nang dito'y sumapit
ay may napakinggang binibining boses
na pakiramdam ko'y binibigyang-sakit,
nahambal ang aking mahabaging dibdib.
392
"Nang paghanapin ko'y ikaw ang nataos,
pinipilit niyong taong balakiyot;
hindi ko nabata't bininit sa busog
ang isang palasong sa lilo'y tumapos..."
393
Di pa napapatid itong pangungusap,
si Minandro'y siyang pagdating sa gubat;
dala'y ehersito't si Adolfong hanap,
nakita'y katoto... laking tuwa't galak!
394
Yaong ehersitong mula sa Etolya,
ang unang nawika sa gayong ligaya:
"Biba si Floranteng Hari sa Albanya...
Mabuhay, mabuhay ang Prinsesa Laura!"
395
Dinala sa reynong ipinagdiriwang
sampu ni Aladi't ni Fleridang hirang,
kapuwa tumanggap na mangabinyagan;
magkakasing sinta'y naraos nakasal.
396
Namatay sa bunying Sultan Ali-Adab,
nuwi si Aladin sa Persyang Syudad;
ang Duke Florante sa trono'y naakyat
sa siping ni Laurang minumutyang liyag.
397
Sa pamamahala nitong bagong hari,
sa kapayapaan ang reyno'y nauwi;
dito nakabangon ang nalulugami
at napasatuwa ang nagpipighati.
398
Kaya nga'y nagtaas ang kamay sa langit,
sa pasasalamat sa bayang tangkilik;
ang hari't ang reyna'y walang naiisip
kundi ang magsabog ng awa sa kabig.
399
Nagkasama silang lubhang mahinusay
hanggang sa nasapit ang payapang bayan...
(Tigil, aking Musa't kusa kang lumagay
sa yapak ni SELYA'T dalhin yaring Ay!... AY!)