Pages

Lunes, Enero 11, 2010

Mga Rehiyon sa Pilipinas

Rehiyon I
Ilocos

Lokasyon          :   Hilagang Kanlurang Luzon, baybayin ng Timog Dagat  Tsina 
                            at kanluran ng  Bulubunduking Cordillera.
Sakop               :   Mga lalawigan ng  Ilocos  Norte, Ilocos Sur, La Union 
                            at Pangasinan. May walong lungsod dito: Laoag, Vigan, 
                            Candon, San Fernando Dagupan, San Carlos, Urdaneta 
                            at Dagupan.
Kabuuang Sukat :  12, 840.2 kilometro kwadrado.
Topograpiya       :  Maraming burol at  kabundukan. Malawak ang kapatagan 
                            ng Pangasinan pero ang iba ay makitid ang lupain
Klima                :  Tuyo at mainit mula Oktubre hanggang Abril. Ang ibang mga buwan  ay
                            maulan at dumaraan ang mga bagyo sa panahong ito pero hindi gaanong 
                            mapaminsala dahil sa mga bundok dito.
Salita/Diyalekto  :  Ilokano, Pangasinense
Mga Produkto:      Mga pananim tulad ng tabako, palay, bawang, bulak at iba’t ibang gulay;  
                           mga kagamitang yari sa kawayan, tulad ng upuan, basket, palamuti at iba 
                           pa; telang “abel-Iloco” na maaaring gawing tuwalya, bata de banyo, punda
                           o kurtina; nga produktong yari sa  kabibe, gaya ng lampara, ash tray,     
                           plorera, at iba pang palamuti; asin, bagoong at bangus; mga kagamitang
                              yari sa putik gaya ng burnay, banga at kalan; at ang isang uri ng alak na  
                              tinatawag na “basi”.
Rehiyon II
Lambak ng Cagayan

Lokasyon       :    Hilagang Silangang Luzon na pinaliligiran ng mga bulubundukin ng Sierra
                            Madre sa Silangan, Bundok Cordillera sa kanluran at Bundok Caraballo
                            sa timog.
Sakop             :    Mga lalawigan ng  Batanes, Cagayan, Isabela, Nueva Vizcaya, at Quirino.
                             May tatlong lungsod ito: Santiago, Cauayan at Tuguegarao.
Sukat              :     26,837.7 kilometro kwadrado.
Topograpiya  :    Binubuo ng isang kapuluan, mga  lambak, burol, kabundukan, at baybayin.
Klima             :    Iba-iba ang nararanasang klima rito. Maulan ang hilagang bahagi nito at
                          maging sa silangan kung saan maulan sa buong taon at daanan pa                                          

                          ng bagyo, lalo na ang Batanes.  May maigsing tag-init na karaniwan ay isa
                          hanggang tatlong buwan lamang ang kanlurang bahagi nito samantalang 
                          maulan ang  ibang buwan.  Sa iba pang bahagi ng lambak ay mainit.
Mga Produkto:    Mga pananim tulad ng tabako, palay, mais, kape, mani, at mga gulay; tulad   
                             ng kalabasa, talong, kamatis, at iba pa.
CAR – Cordillera Administrative Region
“Summer Capital of the Philippines”
Lokasyon       :      Cordillera.
Sakop             :      Mga lalawigan ng  Abra, Benguet, Ifugao, Kalinga, Apayao, Mt. Province,
                               at  Baguio City.
Sukat              :      18,293.7 kilometro kwadrado.
Topograpiya  :       Bulubundukin.
Klima             :       Halos malamig sa buong taon.   
Mga Produkto :    Mga mina, tulad ng ginto, pilak, tanso, sink, at sulphur; mga pananim gaya
                            ng palay na pangunahing produkto, patatas, carrots, taro, at iba pang gulay; 
                            mga produkto ng pangangaso at paglililok; mga hinabing dyaket, sweater,
                            bahag, table cloth na gawa sa telang wool o balat ng hayop.
Region III – Gitnang Luzon
 “Banga ng Bigas ng Bansa”
Lokasyon       :     Gitnang Kapatagang Luzon.
Sakop             :     Mga lalawigan ng  Nueva Ecija, Tarlac, Zambales, Pampanga, Bulacan at
                             Bataan. May sampung lungsod – Balanga, San Jose del Monte,
                             Cabanatuian, Palayan, San Jose, Munoz, Angeles, San Fernando, Tarlac 
                            at Olongapo.
Sukat              :     18,238.8 kilometro kwadrado.
Topograpiya :      Binubuo ito ng pinakamalawak na kapatagan sa buong bansa ngunit
                             mabundok ang kanlurang bahagi nito.
Klima        :          Tag-init mula Nobyembre hanggang Abril at tag-ulan naman mula sa mga
                             buwan ng Hunyo hanggang Setyembre.
Mga Produkto:     Mga pananim gaya ng palay na pangunahing produkto, mais, tubo, at iba
                            pang gulay; mga produktong mina gaya ng chromite at mga mineral, tulad 
                            ng nickel, platinum at palladium; mga isda; at mga produktong panluwas sa
                            ibang bansa.
NCR – National Capital Region
 “Sentro ng Pamahalaan, Edukasyon, Relihiyon, Kultural at Sosyal,
at Industriya at Kalakal ng Buong Bansa”
Lokasyon        :    Nasa pinaliligiran ito ng Bulacan sa hilaga, Rizal sa silangan, Cavite at
                           Laguna sa bandang Timog at Manila By sa kanlurang bahagi.
Sakop             :    Binubuo ito ng labindalawang lunsod: Manila, Caloocan, Pasay,
                           Quezon, Makati, Mandaluyong, Pasig, Muntinlupa, Las Pinas,
                           Paranaque, Marikina at Valenzuela at limang munisipalidad : Malabon,
                           Navotas, Pateros, San Juan at Taguig.
Sukat              :   636 kilometro kwadrado.
Klima              :   Mainit sa mga buwan ng Enero hanggang Mayo at maulan sa ibang buwan.
Mga Produkto:     Mga produktong gawa sa balat gaya ng sapatos, bag, at sinturon
                          sa Marikina; mga produktong mula sa dagat tulad ng asin, kabibe, at isda
                          sa Las Pinas; balut sa Pateros; at mga produktong mula sa maraming
                             palaisdaan at pabrika sa Navotas, Malabon at Valenzuela.
Rehiyon IV – Timog Katagalugan o Katimugang Luzon
 “Pinakamalaking Rehiyon sa Bansa”

Lokasyon       :   Timog-kanlurang Luzon, gawing kanluran ng Karagatang Pasipiko at
                         silangan ng Timog Dagat Tsina.
Mga Sakop    :    Mga lungsod at lalawigan ng  San Pablo at Calamba sa Laguna;  Cavite;
                         Tagaytay at Trece Martires sa Cavite; Batangas, Tanauan, at Lipa  sa
                          Batangas; Calapan sa Oriental Mindoro; Puerto Princesa sa Palawan;
                          Lucena sa Quezon; at Antipolo sa Rizal.
Sukat             :   46,924.1 kilometro kwadrado.
Topograpiya :      Binubuo ng mga pulo, kapatagan, bundok, burol, at bulkan.
Klima            :    Maulan sa mga lalawigan ng Aurora, Quezon, timog-silangang Batangas,
                         Marinduque, at Oriental Mindoro. Sa timog-silangang Palawan at Romblon
                         naman ay nakararanas ng tatlong buwan na tagtuyo at tag-ulan sa mga
                         natitirang buwan.  Madalas daan ng bagyo mula sa Dagat Pasipiko ang
                         rehiyon na ito.
Mga Produkto:    Mga pananim gaya ng palay, kape, pinya, saging at iba pang  mga prutas
                         at gulay; kopra; isda; asin; karneng baka; inukit na pigurin; burdadong
                         tela;  banig; basket at sombrero;  di metal na mineral at marmol
Rehiyon V – Bicol
 “Rehiyon ng Abaka”
Lokasyon      :   Nakahimlay sa landas ng bagyo mula sa Dagat Pasipiko papuntang Dagat
                        Tsina sa  gawing Timog-Silangan ng Luzon.
Mga Sakop   :   Mga lungsod at lalawigang Legazpi, Ligao, at Tabaco sa Albay; Masbate
                        sa  Masbate; Sorsogon sa Sorsogon; at Naga at Iriga sa Camarines Sur.
Sukat             : 17,632.5 kilometro kwadrado.
Topograpiya :    Tinatawag itong tangway dahil halos naliligid ng tubig ang anyo ng lupa
                        nito. Hindi patag ang lupa. Mayroong bundok, lambak, pulo at bulkan.
Klima            :  Maulan sa buong taon at may mga bahaging halos walang tag-araw.
                       Daanan ito ng mga bagyong nagmumula sa Karagatang Pasipiko
                       patungong Dagat Tsina.
Mga Produkto:  Mga pananim gaya ng abaka, palay, niyog at pili;mga produktong dagat;
                       at  mga produktong panggubat at mineral, gaya ng ginto, tanso, at bakal.
Rehiyon VI – Kanlurang Visayas
 “Pinakamaunlad na Rehiyon sa Bansa”
Lokasyon  :      Pagitan ng Dagat Visayas at Dagat Sulu.
Sako        :      Mga lungsod at mga lalawigang  Roxas sa Capiz; Iloilo at Passi sa
                       Iloilo;  at Bacolod, Bago, Cadiz, Kabankalan, La Carlota, San Carlos,
                       Sagay, Talisay, Victorias, Escalante, Himamaylan, Sipalay, at Silay sa
                       Negros Occidental; Antique, Aklan, at  Guimaras.
Sukat       :      20,223.2 kilometro kwadrado.
Topograpiya  :  Malawak ang kapatagan na may mga burol at bundok sa looban nito.
                       Sa mga lalawigan nito ay may  nagdaraang mga ilog.
Klima       :       May dalawang panahon: tag-ulan at tag-araw ang malaking bahagi
                       ng rehiyon.  Tumatagal lamang ng isa hanggang tatlong buwan ang
                       tag-araw sa Capiz, Illoilo, at silangang bahagi ng Panay.
Mga Produkto:  Nangunguna sa produksyon ng asukal at pumapangalawa sa produksyon
                       ng palay sa buong bansa; isda; mga telang gawa sa jusi at pinya; at mga
                       produktong galing sa pagmimina sa kabundukan gaya ng tanso.
Rehiyon VII – Gitnang Visayas
 “Sentro ng Kalakal sa Katimugang Pilipinas”

Lokasyon   :     Pagitan ng Silangang Visayas at Kanlurang Visayas.     
Mga Sakop :    Mga lungsod at Lalawigan ng Cebu, Danao, Lapulapu, Mandaue, Talisay,
                       at Toledo sa Cebu; Bais, Canlaon, Bayawan, Tanjay, at Dumaguete sa
                       Negros Oriental; at Tagbilaran sa Bohol; at  Siquijor.
Sukat      :       14,951.5 kilometro kwadrado.
Topograpiya  :  Mabundok at maburol ngunit may mga bahaging lambak at kapatagan. ….
Klima      :       May ulan ngunit hindi marami sa buong taon. Sa ilang bahagi ay hindi
                       malinaw ang panahon ng tag-ulan ngunit maigsi lamang  ang tag-init. 
                      At may mga bahagi ring pantay ang distribusyon ng ulan sa buong taon.
Mga Produkto: Mga pananim gaya ng mais, palay, mga gulay, niyog, at asukal; mga
                      produktong galling sa pangingisda at pag-aalaga ng mga hayop; mga
                      saganang kayamanan ng kabundukan gaya ng karbon, tanso, at batong
                      lupa   na ginagawang  simento, ginto, limestone at uling.
Rehiyon VIII – Silangang Visayas
Lokasyon   :   Gawing silangan ng buong kapuluan ng Visayas; nakaharap sa
                               Karagatang  Pasipiko at nasa hilagang-kanluran nito ang Dagat Visayas.
Mga Sakop :   Mga lungsod at lalawigan ng Calbayog sa Kanlurang Samar, Tacloban at
                               Ormoc sa Leyte; Maasin sa Timog Leyte;   Hilagang Samar, Biliran,
                               Silangang Samar, Leyte at Timog Leyte
Sukat             :        21,431.7 kilometro kwadrado.
Topograpiya :        Maburol ang Samar. Mabundok at patag ang pulo ng Leyte
Klima            :        Maulan sa buong taon sa hilaga at silangan ng Samar at timog-silangan ng
                               Leyte. Halos walang tag-araw.Malalakas na pag-ulan ang nararanasan sa
                               mga buwan ng Disyembr hanggang Pebrero. Daanan ng bagyo ang
                               Silangang Samar. Ngunit may pantay na tag-ulan at tag-araw sa kanlurang
                               bahagi ng Samar at Leyte.
Mga Produkto  :    Mga pananim gaya ng palay, mais, at niyog; isda; mga mahahalagang
                               mineral tulad ng tanso, ginto at pilak; mga di-metalik na mineral tulad ng
                               buhangin, graba, at bato.
Rehiyon IX – Kanlurang Mindanao
“Zamboanga Peninsula”
Lokasyon          :   Timog-kanlurang bahagi ng Pilipinas.     
Sakop               :   Mga lungsod at lalawigan ng  Dapitan at Dipolog sa Zamboanga del Norte,

                            Pagadian at Zamboanga, Zamboanga del Sur, at Basilan. 
 Sukat             :    21,051.1 kilometro kwadrado.
Topograpiya     :   Isang malaking tangway at may malawak na kabundukan at mga
                           kagubatan.
Klima                :   Maulan sa sa buong taon at napakaikli ang tag-araw.   
                                                                                                                                                                          

Rehiyon X – Hilagang Mindanao
Lokasyon       :    Hilagang-silangan ng buong Mindanao
Sakop             :    Mga lungsod at lalawigan ng  Oroquieta, Ozamis, ay Tangub sa Misamis
                             Occidental;  Cagayan de Oro at Gingoog sa Misamis Oriental;
                             Malaybalay at Valencia sa Bukidnon; at Iligan sa Lanao del Norte.
Sukat              :    14,032.9 kilometro kwadrado.
Topograpiy a :   Iba’t iba ang anyong lupa rito – malawak na kapatagan, talampas,
                             makikitid at malalalim na lambak; at pulo.
Klima              :   Maulan sa buong taon at maigsi ang tag-araw.
Mga Produkto:    Nickel; troso at  kopra; mga pananim tulad ng pinya, mais, saging, kape at
                             abaka, lansones at mga halamang ugat; at mga produktong galing sa mga
                             alagang hayop na baka.
Rehiyon XI – Timog Mindanao o Rehiyong Davao
Lokasyon         :   Katimugang bahagi ng Mindanao.     
Sakop               :   Mga lungsod at lalawigan ng Tagum, Samal Island Garden at Panabo sa
                               Davao del Norte; Davao at Digos sa Davao del Sur; Davao Oriental;
                               South Cotabato,  Saranggani  at  ng Lunsod ng Davao.
Sukat                :    19,671.8 kilometro kwadrado.
Topograpiya    :    May mga bahaging mabundok, kapatagan at bulkan.
Klima               :    Maulan sa halos buong taon pero hindi daanan ng bagyo.at may
                               mga bahaging halos walang tag-araw.
Mga Produkto:      Abaka, niyog, saging, durian  at troso; orkidyas; mais, palay at pinya

Rehiyon XII –  Gitnang Mindanao
“Kamalig ng Palay sa Mindanao”
Sakop            :     Lanao del Norte, Hilagang Cotabato, Sultan Kudarat, Lunsod ng
                              Cotabato,  at Lunsod ng Marawi.
Sukat             :      18,498.9 kilometro kwadrado.
Topograpiya :      May mga bahaging talampas, bundok  at kapatagan.
Klima            :       Maiksi at di gaanong mainit ang tag-araw.  Madalas ding may ulan ngunit 
                               katamtaman ang lakas nito at pantay sa buong taon.
Mga Produkto:     Abaka, palay, niyog, saging, kape, mani, patatas, repolyo, beans at iba pang 
                              gulay.
ARMM – Autonomous Region in Muslim Mindanao
Lokasyon      :     Gawing hilaga ito ng Dagat Celebes,     
Sakop            :     Lanao del Sur (maliban sa Lunsod ng Marawi),  Maguindanao (maliban
                            sa  Lunsod ng Cotabato), Sulu at Tawi-Tawi.
Sukat             :     11,836.2 kilometro kwadrado.
Topograpiya :     May mga bahaging mabundok at mga pulo na napaliligiran ng dagat.
Klima            :     Maikli ang tag-init at hindi matindi ang init sa bahaging Lanao del Sur
                             samantalang  halos maulan sa buong taon bagama’t hindi dinaraanan ng
                             bagyo ang Sulu at Tawi-Tawi.
Mga Produkto:    Mga perlas, isda, bangka, kasangkapan, sandata  at mga hinabing tela na
                              ginagawang malong.
Region XIII – Caraga Administrative Region
Sakop              :    Lunsod ng Butuan at Surigao; at ng mga Lalawigang Agusan del Sur,
                               Agusan  del Norte, Surigao del Sur, at Surigao del Norte.
Sukat               :    18,847 kilometro kwadrado.
Topograpiya   :     Matataas ang mga lugar sa ibang bahagai, may mga lambak at makikitid
                                na  kapatagan.
Klima              :     Hindi tiyak ang mga buwan na maulan pero ang tag-init ay maikli lamang.
Mga Produkto:    Mga produktong galing sa pagmimina  at sa mga kayamanang gubat at tubig.