Pages

Huwebes, Hulyo 16, 2015

Ang Duplo

Ang Duplo
    Tulad ng karagatan, ang Duplo ay isang uri rin ng tulang patnigan at  nilalaro kapay may lamay upang di antukin.
       Ito ay patulang dula ng paglilitis o paglutas ng hari  sa isang suliranin na karaniwang tungkol sa  ibon.
      Bahagi ng laro ang pagbibigay ng parusa gamit ang palmatorya (isang tsinelas) na ipinapalo sa palad ng 'salarin' .  Maaari ring pagdarasal ukol sa patay ang iginagawad na kaparusahan.
      Ang sumusunod ay halimbawa ng isang duplo.


          Ang Ibon ng Hari
                                           
Hari:           Simulan na ang laro. Bumilang kayo.

Mga Bilyaka: Una, Ikalawa, Ikatlo.

Mga Bilyako: Una, Ikalawa, Ikatlo.

Hari:           Tribulasyon!

Lahat:         Tribulasyon!

Hari:           Estamos en la Buena composicion.(Titindig)
          Ang komposisyon ng tanan
          ay paglalarong mahusay!
          Ang magulo ay mahalay
          Sa mata ng kapitbahay.
          Mga binibini at mga ginoo,
          Matatanda’t batang ngayo’y naririto,
          Malugod na bati ang tanging handog ko
          sa pagsisimula nitong larong duplo.
          Ang hardin ko’y kubkob ng rehas na bakal,
          Asero ang pinto’t patalim ang urang;
          Ngunit at nawala ang ibon kong hirang,
          Ang mga bilyaka ang nuha’t nagnakaw!

Mga Bilyaka: Hindi kami ang nagnakaw.

Hari:           Sino ang nagnakaw?

Bilyako 1:    Kagabi po, hari, maliwanag ang b’wan;
          May isang aninong aking natanaw;
          Hindi sinasadya, nang aking lapitan
          Isang babae po, iyang natagpuan.

          At kitang-kita kong ikinubli niya.
          Siya’y naririto at nasa tribuna,
          Nagnakaw ng ibon ay isang bilyaka!

Hari:                     Diyata’t bilyaka?
                   Sino sa kanila?

Bilyako 1:              Sa unang hanay po.

Bilyaka 2:             H’wag paniwalaan.
                   Siya’y bulaan!
                   (Magkakaingay)

Hari:                     (Sa lahat) Katahimikan!
                   (Sa Bilyako 1) Mapatototohanan?

Bilyako 1:              Ako’y nalalaan!

Bilyaka 2:             Kung kagabi lamang ang sinabi niya,
                   Hindi maaari’t kami’y magkasama;
                   Kami’y namamasyal ng irog kong sinta,
                   Pa’nong mananakaw ang ibon sa hawla?

Hari:                     Kung hindi nga siya, sabihin kung sino
                   At pakaasahang parurusahan ko.

Bilyaka 2:             Ang nuha ng ibo’y sa ikalawang hanay,
                   Doon nakaupo nang buong hinusay,
                   Walang iba kundi kanyang kasintahan (Ituturo.)
                   Kung hindi ay bakit ipinagsasanggalang?

Hari:                     Pinararatanga’y hindi umiimik,
                   Tila nga may sala’t dila’y nauumid. (Mag-iisip)
                   Sapagkat may sala
                   Heto, palmatorya! (Akmang papaluin)

Bilyako 2:              Kaiingat kayo, O mahal na hari,
                   Mag-isip-isip ka’t baka magkamali.
                   (Titigil ng pagsasalita bago magpapatuloy)
                   Nalalaman ko po kung sinong nagnakaw.
                   Aking ibubulong kung pahihintulutan.

Hari:                     Nagpapahintulot!

Bilyako 2:             (Lalapit at bubulong)

Hari:                     Ipakakaon ko, talaga bang tunay?
                   (Siyang pagdating ng abay ng reyna)

Abay ng Reyna:     Mahal na hari po, ibo’y aking dala,
                   Isasauli ko sa kinunang hawla;
                   Kagabi po ito’y kinuha ng reyna
                   Siya ay nag-aliw sa pangungulila!

Hari:                     Kung gayon ay walang dapat parusahan!
                   Ibalik ang ibon sa hawlang kinunan.
                   Kung uulitin pa’y ipagbibigay-alam
                   Nang huwag ang iba ang mapagbintangan.

Abay ng Reyna:      ’Pinagbigay-alam sa inyong gward’ya,
                   Baka nalimutan at nalingat siya.

Hari:                     Maraming salamat, bilyaka’t bilyako,
                   Ngayo’y tinatapos itong larong duplo.
                   Paalam sa lahat, salamat sa inyo,
                   Muling magkikita pag naglaro tayo.    

W A K A S